Serbest Bölgeler Çalıştayı Denizli'de Başladı
13.02.2015
SERBEST BÖLGELER ÇALIŞTAYI DENİZLİ'DE BAŞLADI
T.C. Ekonomi Bakanlığı'nın ev sahipliğinde gerçekleştirilen ve Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci'nin de katıldığı "Serbest Bölgeler Çalıştayı" Denizli'de başladı. Serbest Bölge sorunlarının ele alınacağı Çalıştay'da, Serbest Bölge paydaşlarının beklenti ve talepleri dinlenerek Serbest Bölgeler Kanunu’nda yapılmasına ihtiyaç duyulan düzenlemeler konusunda özel sektör temsilcilerinin görüşleri alınacak.
Karahayıt Colossae Termal Otel'de düzenlenen Serbest Bölgeler Çalıştayı’na Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Valimiz Şükrü Kocatepe, Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Zolan, Denizli Milletvekilleri Mehmet Yüksel, Bilal Uçar ve Nurcan Dalbudak, Ekonomi Bakan Yardımcısı Adnan Yıldırım, Vali Yardımcısı Alaattin Aktaş, İl Emniyet Müdürü Mevlüt Demir, İl Jandarma Alay Komutanı Albay Cengiz Yıldız, Ekonomi Bakanlığı Müsteşar Yrd.V. Tarık Sönmez, SBYYH Genel Müdürü Uğur Öztürk, İhracat Genel Müdür Yardımcısı Şaban Kaan Özdemir, İthalat Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Erkan Çetinkayış, TİM Başkan Yardımcısı ve DENİB Başkanı Süleyman Kocasert, TOBB Türkiye Sektör Meclisleri Müdürü Ahmet Altıntuğlu, Ekonomi Bakanlığı Temsilcileri, Serbest Bölge Müdürleri, Serbest Bölge İşletici Şirket Temsilcileri ile Serbest Bölge Kullanıcı Dernek Temsilcileri katıldı.
Saygı duruşu ve İstiklal Marşı ile başlayan Çalıştay’ın açılış konuşmasını yapan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Serbest Bölgelerin dünya yatırım piyasalarındaki önemine değindi ve hükümetin yatırım teşvikleri konusunda attığı adımlar hakkında bilgi vererek serbest bölge paydaşlarıyla birlikte gerçekleştirdikleri bu Çalıştay için Ekonomi Bakanlığı olarak uzun zamandır hazırlık yaptıklarını ifade etti. Bakan Nihat Zeybekci; "Ekonomi Bakanlığı olarak böyle bir Çalıştay yapmayı uzun zamandan beri planlıyorduk. Her ne kadar biz Genel Müdürlük çalışanı arkadaşlarımızla Serbest Bölgeler ile ilgili birçok toplantı ve yeni bir Serbest Bölgeler Kanunu üzerinde birlikte çalışsak da bu Çalıştay ihtiyacını hissettik. Alanda çalışan arkadaşlarımızın, işletici arkadaşlarımızın talepleri, istekleri, önerileri, öngörüleri ve gelecek ile ilgili projelerinin neler olduğu konusunda merkezdeki arkadaşlarımız sizlerle istişare etmiştir, konuşmuştur ama tam anlamıyla buradaki eksikliği her daim hissettik. Geçmiş yıllarda serbest bölgeler ile ilgili çalışmalar dünyanın birçok ülkesi ile eşzamanlı olarak, aynı donanım, imtiyaz ve avantajlarla başlatılmıştı. Ama Avrupa Birliği üyelik müzakereleri heyecanıyla Serbest Bölgeler konusunda maalesef geri adım atar, biraz vazgeçer gibi olduk. Hâlbuki Portekiz, Avrupa Birliği'ne katılırken Serbest Bölgeler ile ilgili faslı 30 yıllık bir imtiyazla dokunulmaz hale getirerek girişini erteledi ve şu anda Portekiz’deki serbest bölgeler faaliyetini hala çok başarılı bir şekilde sürdürüyor ve önümüzdeki yıllarda bunu sürdürmeye devam edecek. Eminim dünyadaki serbest bölgeler ile ilgili gelişmelerden sonra Portekiz ve başka Avrupa Birliği üyesi ülkeler belki serbest bölgelerle ilgili yeni bir açılım yapacaklar. Dünya her gün başka bir boyuta, gelişmelere geçiyor. Serbest Bölgelerin mantığına baktığınızda, ayrı bir gümrükle, ayrı bir kanunla, ayrı bir yönetimle izole edilmiş veya özel hak ve imtiyazlar verilmiş bölgeler olarak karşımıza çıkıyor. Yani özel ekonomi bölgeleri yani gümrük dışı bölgeler diyelim. Bizdeki serbest bölgeler bu işi bilen uzman arkadaşlarımız tarafından birinci nesil serbest bölgeler diye tanımlarken dünyada beşinci nesil, altıncı nesil serbest bölgeler konuşulmaya başlandı" dedi.
Geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdikleri Etiyopya ziyaretinde bir Türk işadamı tarafından kurulan ve 8 bin 500 çalışanı olan şirketi ziyaret ettiklerini anlatan ve şirket sahibinin "Benim şirketimin kapısından içeri girildiğinde burası serbest bölgedir, burada her şey ayrı bir dünyadır" dediğini kaydeden Zeybekci, "Organize sanayi bölgesinde serbest bölge imtiyazı verirken, serbest bölgede bu imtiyazı vermedik." diye konuştu.
Yurt dışına yatırım yapacak kuruluşlara ve yatırımcılara bu konuda teşvik verdiklerini hatırlatan Zeybekci, Türkiye'nin hammadde, enerji ve ara malı ihtiyacının sürdürebilir olarak karşılanması için yatırımcıların yurt dışında yatırım yapmasını istediklerini, bu yatırımların artmasıyla diğer ülkelerden imtiyazlar alarak serbest bölgeler kurulmasını istediklerini dile getirdi. Hammadde, enerji, ticaret, hizmet, turizm ve bütün bu alanların geçiş noktasında, dünyanın orta yerinde olan Türkiye'nin kendi serbest modelini üretmek zorunda ve Türkiye'nin var olan modeller arasından en iyisine sahip olması gerektiğini belirten Bakan Zeybekci sözlerini şöyle sürdürdü; "Serbest bölgeler ile ilgili ülke olarak bir karar vermek zorundayız. Biz bu kararı aslında verdik ve serbest bölgelere devam edeceğiz. Ülkemizde serbest bölgeleri genişleteceğiz. Dünyadaki en başarılı örneklerinin de önüne geçen bir serbest bölge anlayışı içinde olacağız. Serbest bölgeler hiçbir şeyin alternatifi değildir. Serbest bölgeler bu ülkedeki bir yerin alternatifi değil, Singapur’daki bir adanın alternatifi olsun. Artık Yunan adalarında bile serbest bölgelerle ilgili çok farklı çalışmalar yapılıyor. Öyle bir serbest bölge mantığı içinde olmalıyız ki ’Türk Serbest Bölgeleri’ diye yeni bir model olsun. Dünyanın orta yerinde olan, ham madde, hizmet, turizmin geçiş noktasında bulunan Türkiye, kendi serbest bölge modelini üretmek zorundadır. Bunu üreteceğiz. Hükümet olarak kararlıyız. İlk yapmamız gereken Serbest Bölgeler Kanunu’nda, bütün ihtiyaçlarımızı karşılayan, mahrumiyetleri ortadan kaldıran, problemleri çözen bir düzenlemedir. Serbest Bölge Kanunu’nda bir yere kadar gelindi"
Hükümet olarak 2023 hedeflerine ulaşmak için büyük çaba gösterdiklerini belirten Bakan Nihat Zeybekci; "2023 hedeflerine normal modla ulaşamayız. Başbakanımızın önderliğinde ’Yeni Türkiye, Güçlü Türkiye’ ile artık yeni modeller, yeni yollar bulmamız lazım. 1,66 Dolar kilogram fiyatı ile yaptığımız ihracatla 500 milyar Dolar hedefine asla ulaşamayız. Türkiye’nin bütün madenlerini, mermerlerini satsak da ulaşamayız. Ne yapıp edip bunu 4 Dolara çıkarmamız gerekir. 160 milyar Dolarlık ihracat yapıyoruz. Bunun içinde yüksek teknolojinin payı yüzde 4. Bunu yüzde 20 seviyesine çıkarmamız gerekir. Gazi Mustafa Kemal’in muasır medeniyet yürüyüşüne ulaşmak için yüzde 20 seviyesine çıkmamız gerekir. Onun için dünyadan teknoloji transferine ihtiyacımız var. İleri teknoloji ile ilgili çok hızlı iletişimin olduğu bir alana ihtiyacımız var. Bu alan da serbest bölgelerdir. Yabancı yatırımcıya ilk olarak gel denilecek alan serbest bölgelerdir” dedi.
Ülkeler arasındaki ilişkilerin sağlıklı ekonomik temeller üzerine oturmasının şart olduğuna da dikkati çeken Bakan Zeybekci, ekonomik ilişki yoksa iki ülkenin ne müttefik ne stratejik ortak nede dost olamayacağını, siyasi işbirliklerinin ortaya konamayacağını dile getirdi. Türkiye'nin AB sürecinden asla ayrılmaması ancak Avrasya'yı da unutmaması gerektiğini belirten Zeybekci şöyle konuştu: “Türkiye'nin AB'ye tam üyelik hedefinden şaşmadan Avrasya Gümrük Birliği'nde de yer alması gerektiğini belirten Zeybekci, "Türkiye, Avrasya Gümrük Birliği'ni göz ardı ederse çok büyük hata yapmış olur. Avrasya Gümrük Birliği Türkiye için vazgeçilmezdir, biz orada olmak zorundayız" dedi.
Bu hedefleri gerçekleştirmek için ise büyük bir avantajımızın olduğunu, bu avantajın ise ecdadımızdan bugüne gelen itibarımız olduğunu belirten Bakan Zeybekci dış yatırım anlayışındaki farklılığımızı Cibuti örneğini vererek anlattı. Bakan Nihat Zeybekci, Cibuti’de kendisinin görüşmeleri sırasında Cibuti'deki yöneticilere ülkelerinde askeri üs değil ticari üs kurmak, ekmek ve refah üretmek istediklerini aktardığını belirterek “Biz 3 bin yıllık yazılı tarih boyunca bir global oyuncu olduk. Biz dünyanın neresine gidersek gidelim, bizim sırtımızda başka ülkelerin olduğu gibi bagaj yok, sırtımızda yük yok. Ecdadının bize bıraktığı zerre kadar yüz karası bir şey yok. Ecdadın bize bıraktığı sadece ve sadece itibardır. Öyleyse ecdadın evlatlarına düşen dünyanın gereği olan işleri o coğrafyada yapmakla ilgili, ecdattan selam getirdim dediğiniz zaman bütün kapılar açılıyor. İnşallah bunu da yapıyoruz, selam götürüyoruz her yere"
Serbest Bölgeler Çalıştayı açılış konuşmasının ardından katılımcıların konuşmaları ile devam etti. Ülke ekonomisi açısından önemli bir yer tutan Serbest Bölgeleri’mizin dünyadaki en başarılı örneklerinin de ilerisine geçmesi için Ekonomi Bakanlığı tarafından atılacak adımlara rehberlik etmesi amacıyla Ekonomi Bakanlığı Temsilcileri, Serbest Bölge Müdürleri, Serbest Bölge İşletici Şirket Temsilcileri ve Serbest Bölge Kullanıcı Dernek Temsilcilerinin katıldığı ve bir gün sürecek olan Çalıştay, katılımcıların öneri ve görüşlerinin alınmasının ardından rapor haline getirilerek Ekonomi Bakanlığı’na sunulacak.
